آنچه در ادامه مطالعه خواهید کرد پاسخی روشن به موارد زیر است:
۱) معرفی رشته تاریخ
۲) توانایی های لازم یک دانشجوی رشته تاریخ
۳) بازارکار رشته تاریخ در ایران و خارج
۴) درامد یک کارشناس تاریخ
۵) دروس کارشناسی رشته تاریخ در طول تحصیل
۶) ادامه تحصیل تاریخ خارج از کشور
۷) جمع بندی
۱) معرفی رشته تاریخ
رشته تاریخ یکی از قدیمیترین رشتههای گروه علوم انسانی است که در اغلب دانشگاههای ایران و جهان امروزه تدریس میشود و امکان ادامه تحصیل را تا مقطع دکتری نیز دارا میباشد.
تاریخ را میتوان به بررسی و مطالعه زندگی اجتماعی انسان در طول اعصار، توام با تحلیل و بررسی آن، برای نوسازی زمان حال و رسیدن به آگاهی نسبت به آینده تعریف کرد.
از طرفی دیگر مطالعهی تاریخ را میتوان به معنای شناخت و بررسی سرگذشت جوامع بشری، اقوام و ملل مختلف بر اساس متون، مدارک، اسناد، اخبارموثق، آثارتاریخی و… دانست به شرطی که باعث بهبود کیفیت زندگی و پیشرفت جامعه، در حال حاضر شود.
یک مورخ باید رسالت خود را در تغییر زیر بنایی و بنیادی تصمیمات جامعه، بر پایه مطالعات ارزشمند جامعه ایرانی و اسلامی و نیز تاریخ جهان به انجام رساند و با تقویت حس کنجکاوی، دقت علمی و علاقه و تفکر و ابداع و خلاقیت، گذشته را همچون چراغی برای نسل جدید روشن کند.
رشته تاریخ رشته جذابی است اما توصیه می شود قبل از ورود به این رشته و یا هر رشته دیگری، حتما در مورد آن پرس و جو کرده و با آگاهی وارد رشته انتخابی خود شوید.
برای این مهم می توانید از گروه مشاوره کنکور سراسری دکتر یعقوبی نیز کمک بگیرید.
رشته تاریخ بسیار گسترده دامنه گسترده ای دارد و اشتباه است که آن را صرفاً مطالعه مواد خام تاریخی بدانیم بلکه دانشجو فرا میگیرد که چگونه از تحلیل و تلفیق وقایع و اخبار خام تاریخی به نتایج دقیق علمی برسد.
این در حالی است که حتی مطالعهکنندگان جدی تاریخ که غیرحرفهای هستند، هیچ معیاری برای تشخیص و تعیین صحت رویدادهای یک کتاب تاریخی ندارند و گاه از آثار غیرموثق و غیرمعتبر استفاده میکنند.
۲) توانایی های لازم یک دانشجوی رشته تاریخ
دانشجوی تاریخ باید نظم و دقت فراوانی داشته باشد و توان به تصویر کشیدن و نقد کردن وقایع تاریخی را در خود پرورش دهد.
پایه علم تاریخ، فلسفه، زمین آن جغرافیا و دیوارهای آن جامعهشناسی، اقتصاد، سیاست و فرهنگ است و دانشجوی تاریخ باید با این علوم آشنا باشد و با نقد و بررسی این علوم از نتایج آن ها بهره ببرد.
فردی میتواند در رشته تاریخ موفق شود که از پوسته بیرونی رویدادها عبور کرده و مسائل عمیقتری را درباره آنها بفهمد و از ارتباط بین دو رویداد پی به رویداد سوم ببرد و با دیدن یک رویداد به علل پنهان و آشکار آن، اشاره کند.
۳) بازارکار رشته تاریخ در ایران و خارج
بازار کار رشته تاریخ به وسعت خود تاریخ است. در ادامه به ارائه بهترین سمت هایی که یک دانشجوی تاریخ بعد از فارغ التحصیلی میتواند در آنها مشغول به تحصیل شود میپردازیم:
ـ تدریس در مدارس
به طور معمول ۵۰ تا ۶۰ درصد کارشناسان تاریخ، به تدریس در مدارس مشغول میشوند.
یک دبیر موفق تاریخ باید با شیوههای نوین تدریس، برقراری ارتباط مؤثر با دانشآموز و … آشنا باشد.
در نتیجه فردی در شغل معلمی موفقتر عمل خواهد کرد که دائماً بهروز بوده و روابط اجتماعی قدرتمندی داشته باشد.
ـ کار در موزهها
الف) راهنمایی بازدیدکنندهگان
فردی که به عنوان راهنمای بازدیدکنندهگان در موزه مشغول به کار میشود، با توجه به سابقه شغلیاش مسئولیت بخش خاصی در موزه را به عهده میگیرد و به هر کدام از بازدیدکنندهگان از آن بخش، اطلاعات دقیق را شرح میدهد. او باید از دیدگاه تاریخی، باستان شناسی، سیاسی،جغرافیایی و… مسائل را تشریح کند.
ب) گسترش فرهنگ حفاظت از میراث تاریخی
از آنجایی که فارغالتحصیلان تاریخ، در مقایسه با دیگران تعهد و تعصب بیشتری نسبت به میراث تاریخی دارند، همواره سعی میکنند این فرهنگ را در بین مردم و جامعه گسترش دهند. یکی از جایگاههایی که میتوانند از این تعهد و تعصب، درآمد کسب کنند، موزه است.
این افراد میتوانند به عنوان امانتدار و حافظ آثار تاریخی در موزه مشغول شوند.
ـ متصدی و امانتدار کتابخانهها
آرشیوها و کتابخانههای تخصصی دانشگاهها تا کتابخانههای محلی، میتواند پذیرای فارغالتحصیلان رشته تاریخ باشد. آنها میتوانند در کنار فارغالتحصیلان رشته کتابداری، به این کار مشغول شوند.
ـ مدیریت رسانههای اجتماعی
از آنجایی که دانشآموختگان تاریخ دارای مهارتهای ارتباطی قوی، تجربه تحقیق، قدرت تحلیل وقایع تاریخی و ردگیری وقایع امروزی هستند، میتوانند شبکههای اجتماعی را به خوبی مدیریت کنند و اطلاعات تاریخی خوبی در اختیار علاقهمندان قرار دهند. در عصر قدرتنمایی دنیای دیجیتال و شبکههای اجتماعی، مورخان نیز میتوانند خودنمایی کنند.
ـ وزارت امور خارجه
یک کارشناس ارشد تاریخ میتواند در وازرت امور خارجه مسئولیتهای مربوط به تاریخ شناسی و استفاده از تاریخ در مسائل روز را به عهده بگیرد، که بسیار پست با پرستیژ و مهمی نیز میباشد.
ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
مورخان در این وزارت وظیفه تحلیل مسائل سیاسی – اسلامی گذشته را به عهده دارند تا با مطالعه اشتباهات و موفقیتهای آنها، راهکارهایی را برای زمان حال ارائه دهند.
ـ همکاری با رسانهها
همکاری دکتر تاریخ که به اون مورخ نیز میتوان گفت با رسانهها به صورت دعوت از آنها برای توصیف، تشریح و آنالیز واقعهای خاص یا ساخت فیلمی تاریخی انجام میشود.
مورخانی که در کار خود وارد هستند میتوانند واقعهای مشخص را کاملاً برای بینندگان برنامهای تشریح کنند. همچنین از برخی مورخان سرشناس و حاذق در ساخت فیلمهای تاریخی، به عنوان توصیفکننده وقایع استفاده میشود.
ـ تحقیق و پژوهش
بازار کار رشته تاریخ برای اغلب افرادی که به دلیل علاقه شخصی وارد این رشته میشوند، محدود به مشاغلی که معرفی کردیم نمیشود. آنها با هدف رسیدن به جایگاه تحقیق و پژوهش وارد این رشته میشوند. چرا که علاقه فراوانی به تحقیق و تفحص در نوع زندگی گذشتگان دارند.
تحقیق و پژوهش شغلی است که از طرف دولت یا نهادهای دولتی حمایت میشود و معمولاً برای چندین سال فرد را درگیر میکند. به طور مثال آنها برای ثبت کتابی تاریخی، باید در مورد وقایع تاریخی به دقت تحقیق کنند و چندین سال زمان بگذارند تا یک کتاب تاریخی مستند نوشته شود.
ـ مورخ رسمی تاریخ
برخی از شرکتهای بینالمللی و بزرگ از نخبگان این رشته برای نگارش تاریخ صنعت خود استفاده میکنند.
به طور مثال شرکت نفت انگلیس برای نگارش تاریخ نفت، تاریخنگاری حاذق به نام «رونالد پرییر» را به کار گرفته بود.
او تاریخ پیداش نفت و تحولات آن تا به امروز را پس از سالها تحقیق و بررسی، به نگارش درآورد. در بخشی از تاریخنامه نفت او تاریخ صنعت نفت ایران نیز به چشم میخورد.
۴) درامد یک کارشناس تاریخ
درامد یک مورخ کاملا وابسته به محل کار، سابقه کار، مدرک تحصیلی، دانشگاه تحصیل و…است
قطعا حقوق کسی که به تدریس تاریخ میپردازد با مورخی که به طور رسمی در وزارت خارجه فعالیت می کند یکسان نیست. ولی حداقل درامد یک مورخ در صورت تک شغله بودن مطابق قانون وزارت کار میباشد.
۵) دروس کارشناسی رشته تاریخ در طول تحصیل
ـ دروس پایه
قرائت متون تاریخی به زبان عربی ۱
قرائت متون تاریخی به زبان خارجی ۱
قرائت متون تاریخی به زبان فارسی ۱
قرائت متون تاریخی به زبان خارجی ۲
کلیات و مبانی علم تاریخ
تاریخ نگاری و تحولات آن در ایران
مبانی تاریخ اجتماعی ایران
مبانی جامعه شناسی
مبانی علم سیاست
روش تحقیق در تاریخ
گاهشماری و تقویم
تاریخ اندشتههای سیاسی در ایران و اسلام
کلیات جغرافی (با تکیه بر جغرافیای ایران)
فلسفه تاریخ
ـ دروس تخصصی
ایران پیش از تاریخ
تاریخ اسلام در حوزه اقیانوس هند و جنوب شرقی آسیا
شناخت و نقد منابع و مآخذ تاریخ ایران پیش از اسلام
شناخت و نقد منابع و مآخذ تاریخ ایران بعد از اسلام
تاریخ تمدنهای مشرق زمین
مبانی تکوین و تحول تمدنهای جهان
تاریخ گسترش اسلام در آفریقا و اروپا از آغاز تا سقوط اندس
مبانی حکومت و ساخت قدرت در ایران
تاریخ خاورمیانه
خلیج فارس و تاریخ سرزمینهای همجوار
تاریخ عرفان و تصوب در ایران و اسلام
تاریخ فرهنگ و تمدن ایران
تاریخ اندیشهها و مکاتب سیاسی در غرب
تاریخ نفت در ایران و خاورمیانه
تاریخ هنر و معماری
جغرافیای تاریخی در سرزمینهای اسلامی
مبانی علم اقتصاد
تاریخ قاره آمریکا
تاریخ شبه قاره هند
اقتصاد سیاسی
قرائت متون تاریخی به فارسی ۲
تاریخ اسلام در آسیای میانه
تاریخ اندیشههای اقتصادی
تاریخ چین و ژاپن
تاریخ روسیه تا فروپاشی شوروی
ریشه تاریخی توسعهنیافتگی در ایران
تاریخ اسلام در ممالک قفقاز
قرائت متون تاریخی به عربی
تاریخ آفریقا
تاریخ استعمار غرب و رشد سرمایه داری
فرهنگ و تمدن ایران د دوره صفوی
جامعه شناسی تاریخی
جغرافیای انسانی
تاریخ پیامبران
تاریخ احزاب ومطبوعات ایران در دوره قاجار
تاریخ تفکر سیاسی در دوره قاجار
تاریخ و فرهنگ و تمدن اسلامی
تاریخ دیپلماسی ایران
تاریخ محلی
تاریخ خلفای مصر و حمدانیان
قیام کربلا و نقش آن در نهضتهای شیعی
آشنایی با خطوط و زبانهای ایران پیش از اسلام
ادیان ایران باستان
سلسلههای شرقی ایران قدیم
ـ دروس اصلی
تاریخ یونان و روم
تاریخ اروپا در قرون وسطی
تاریخ اروپا از انقلاب فرانسه تا جنگ جهانی اول
تاریخ تحولات جهان اسلام از میلاد پامبر تا کنون
تاریخ تحولات جهان اسلام از سال ۴۱ هجری تا ۲۲۷ هجری
تاریخ تحولات جهان اسلام از قرن ۷ تا ۱۰ هجری
تاریخ تشیع ۱ از آغاز تا قرت ۵ هجری
تاریخ تشیع ۲ از قرن ۵ تا ۱۰ هجری
تاریخ بیزانس
تاریخ اروپا در قرن جدید
تاریخ اروپا از جنگ جهانی اول تا پایان جنگ سرد
تاریخ تحلیلی زندگی ائمه
تاریخ عثمانی و ترکیه جدید
تاریخ ایران از ورود آریاییها تا پایان دوره هخامنشیان
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره سلوکی و اشکانی
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره ساسانی
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره سلجوقیان
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره سامانیان، دیلمیان و غزنویان
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره غوریان و خوارزمشاهیان
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره مغول و ایلخانیان
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره صفویان
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره افشاریان و زندیان
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران از دوره زوال ایلخانیان تا صفویه
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران از آغاز قاجاریه تا انقلاب مشروطیت
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران از انقلاب مشورطه تا انقراض قاجاریه
تاریخ تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران از انقراض قاجاریه تا ۲۸ مرداد ۱۳۳۲
۶) ادامه تحصیل تاریخ خارج از کشور
بسیاری دانشجویان رشته تاریخ جهت مهاجرت به خارج از کشور، معمولا از طریق کارشناسی ارشد تاریخ اقدام می کنند.
اغلب دانشجویان مهاجر، پس از اخذ اقامت تحصیلی و کار کارشناسی ارشد تاریخ و اخذ پذیرش کارشناسی ارشد تاریخ از دانشگاه های خارج از کشور در نسبت به اخذ تابعیت یا شهروندی اقدام می کنند
نکته: البته شایان ذکر است این روش یکی از روش های مهاجرت از طریق کارشناسی ارشد تاریخ می باشد روش های دیگر نظیر ویزای کار کارشناسی ارشد تاریخ و اخذ اقامت سرمایه گذاری با کارشناسی ارشد تاریخ نیز وجود دارند.
بورسیه تحصیل و بازار کار در رشته تاریخ با داشتن رزومه قوی تحصیلی و کاری در کشورهای مختلف امکان پذیر است. در صورت اخذ بورسیه تحصیلی شما میتوانید از تحصیل رایگان کارشناسی ارشد تاریخ نیز بهره مند گردید.
۷) جمع بندی
دانش آموزانی که وارد این رشته میشوند باید علاقه مند به مطالعه تاریخ بوده و شخصیتی کنجکاو و پرسشگر داشته باشند.
افرادی در این رشته به مراتب و درجات بالا میرسند که علاوه بر سخت کوشی در حفظ مطالب از توانایی بالایی برخوردار باشند.
البته لازم به ذکر است وجود علاقه و تلاش در هر زمینه ای میتواند شما را به هرجایی که میخواهید برساند.
شما میتوانید برای آشنایی دقیق تر با رشته تاریخ و گفتگو با دانشجویان رشته تاریخ و گرفتن مشاوره دقیق از با ما تماس حاصل فرمایید.
منبع نوشته : https://dr-yaghobi.com